escribió: Nota [ 87 ]
Nahutāni hi koṭiyo pañka bhavanti
Dvādasa koṭisatāni pun'aññā.
----------
The Sutta Nipāta
Ampliando con otra edición:
Kokāliya Suttaṃ
Evaṃ me sutaṃ:
Ekaṃ samayaṃ Bhagavā Sāvatthiyaṃ viharati Jetavane Anāthapiṇḍakassa ārāme atha kho Kokāliyo bhikkhu yena Bhagavā ten'upasaṅkami, upasaṅkamitvā Bhaga- [124] vantaṃ abhivādetvā eka-m-antaṃ nisīdi. Eka-m-antaṃ nisinno kho Kokāliyo bhikkhu Bhagavantaṃ etad avoca:
"Pāpicchā bhante Sāriputta-Moggallānā pāpikānaṃ icchānaṃ vasaṃ gatā" ti. Evaṃ vutte Bhagavā Kokāliyaṃ bhikkhuṃ etad avoca:
"Mā h'evaṃ Kokāliya mā h'evaṃ Kokāliya, pasādehi Kokāliya Sāriputta-Moggallānesu cittaṃ, pesalā Sāriputta-Moggallānā" ti.
Dutiyam pi kho Kokāliyo bhikkhu Bhagavantaṃ etad avoca: "Kiñ cāpi me bhante Bhagavā saddhāyiko paccayiko, atha kho pāpicchā va Sāriputta-Moggallānā pāpikānaṃ icchānaṃ vasaṃ gatā" ti.
Dutiyam pi kho Bhagavā Kokāliyaṃ bhikkhuṃ etad avoca: "Mā h'evaṃ Kokāliya mā h'evaṃ Kokāliya pāsadehi Kokāliya Sāriputta-Moggallānesu cittaṃ, pesalā Sāriputta-Moggallānā" ti.
Tatiyam pi kho Kokāliyo bhikkhu Bhagavantaṃ etad avoca: "Kiñ cāpi me bhante Bhagavā saddhāyiko paccayiko, atha kho pāpicchā va Sāriputta-Moggallānā pāpikānaṃ icchānaṃ vasaṃ gatā" ti.
Tatiyam pi kho Bhagavā Kokāliyaṃ bhikkhuṃ etad avoca: "Mā h'evaṃ Kokāliya mā h'evaṃ Kokāliya pāsadehi Kokāliya Sāriputta-Moggallānesu cittaṃ, pesalā Sāriputta-Moggallānā" ti.
Atha kho Kokāliyo bhikkhu uṭṭhāy āsanā Bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Acira-pakkantassa ca Kokāliyassa bhikkhuno sāsapa-mattihi piḷakāhi sabbo kāyo phuṭho ahosi. Sāsapamattiyo hutvā mugga-mattiyo ahesuṃ. Mugga-mattiyo hutvā kaḷāyamattiyo ahesuṃ. Kaḷāyamattiyo hutvā kolaṭṭhi-mattiyo ahesuṃ. [125]
Kolaṭṭhi-mattiyo hutvā kola-mattiyo ahesuṃ. Kola-mattiyo hutvā āmalaka-mattiyo ahesuṃ. Āmalaka-mattiyo hutvā beḷuvasalāṭukamattiyo ahesuṃ beḷuvasalāṭukamattiyo hutvā billa-mattiyo ahesuṃ. Billa-mattiyo hutvā pabhijjiṃsu, pubbañ ca lohitañ ca pagaghariṃsu.
Atha kho Kokāliyo bhikkhu ten'evabādhena kālam akāsi, kāla-kato ca kho Kokāliyo bhikkhu Paduma Nirayaṃ upapajji Sāriputta-Moggallānesu cittaṃ āghātetvā.
Atha kho Brahmā Sahampati abhikkantāya rattiyā abhikkanta vaṇṇo kevala-kappaṃ Jetavanaṃ obhāsetvā yena Bhagavā ten'upasaṅkami, upasaṅkamitvā Bhagavantaṃ abhivādetvā eka-m-antaṃ aṭṭhāsi. Eka-m-antaṃ ṭhito kho Brahmā Sahampati Bhagavantaṃ etad avoca: "Kokāliyo bhante bhikkhu kāla-kato. Kālakato ca bhante Kokāliyo bhikkhu PadumaNirayaṃ upapanno Sāriputta-Moggallānesu cittaṃ āghātetvā" ti. Idam avoca Brahmā Sahampati, idaṃ vatvā Bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatth'ev'antara-dhāyi.
Atha kho Bhagavā tassa rattiyā accayena bhikkhu āmantesi: "Imaṃ bhikkhave rattiṃ Brahmā Sahampati abhikkannāya rattiyā abhikkanta vaṇṇo kevala-kappaṃ Jetavanaṃ obhāsetvā yena Bhagavā ten'upasaṅkami, upasaṅkamitvā Bhagavantaṃ abhivādetvā eka-m-antaṃ aṭṭhāsi. Eka-m-antaṃ ṭhito kho Brahmā Sahampati Bhagavantaṃ etad avoca: "Kokāliyo bhante bhikkhu kāla-kato. Kālakato ca bhante Kokāliyo bhikkhu PadumaNirayaṃ upapanno Sāriputta-Moggallānesu cittaṃ āghātetvā" ti. Idam avoca Brahmā Sahampati, idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatth'ev'antara-dhāyi" ti.
Evaṃ vutte aññataro bhikkhu [126] Bhagavantaṃ etad avoca: "Kivadighaṃ nu kho bhante Padume Niraye āyu-p-pamāṇan" ti?
"Dīghaṃ kho bhikkhu Padume Niraye āyu-p-pamāṇaṃ, taṃ na sukaraṃ saṅkhātuṃ ettakāni vassāni iti vā 'ettakāni vassa-satāni' iti vā 'ettakāni vassa-sahassāni' iti vā 'ettakāni vassa-sata-sahassāni' iti vā" ti.
"Sakkā pana bhante upamaṃ kātun" ti?
"Sakkā bhikkhunī" Bhagavā avoca: "Seyyathā pi bhikkhu visati khāriko Kosalako tivalavāho, tato puriso vassa-satassa vassa-satassa accayena ekam ekaṃ tilaṃ uddhareyya, khippataraṃ kho so bhikkhu visati khāriko Kosalako tilavāho iminā upakkamena parikkhayaṃ pariyādānaṃ gaccheyya, na tv'eva eko Abbudo Nirayo. Seyyathā pi bhikkhu visati Abbudā Nirayā evam eko Nirabbudo Nirayo, seyyathā pi bhikkhu visati Nirabbudā Nirayā evam eko Ababo Nirayo, seyyathā pi bhikkhu visati Ababā Nirayā evam eko Ahaho Nirayo. Seyyathā pi bhikkhu visati Ahahā Nirayā evam eko Aṭaṭo Nirayo, seyyathā pi bhikkhu visati Aṭaṭā Nirayā evam eko Kumudo Nirayo, seyyathā pi bhikkhu visati Kumudā Nirayā evam eko Sogandhiko Nirayo, seyyathā pi bhikkhu visati Sogandhikā Nirayā evam eko Uppalako Nirayo, sayyethā pi bhikkhu visati Uppalakā Nirayā evam eko Puṇḍariko Nirayo, seyyathā pi bhikkhu visati Puṇḍarikā Nirayā evam eko Padumo Nirayo. Padumaṃ kho pana bhikkhu Nirayaṃ Kokāliyo bhikkhu upapanno Sāriputta-Moggallānesu cittaṃ āghātetvā" ti. Idam avoca Bhagavā, idaṃ vatvā Sugato athāparaṃ etad avoca Satthā:
[127] 657. "Purisassa hi jātassa kuṭhāri jāyate mukhe,
Yāya chindati attāṇaṃ bālo du-b-bhāsitaṃ bhaṇaṃ.
658. Yo nindiyaṃ pasaṃsati
taṃ vā nindati yo pasaṃsiyo,
Vicināti mukhena so kaliṃ
kalinā tena sukhaṃ na vindati.
659. Appamatto ayaṃ kali,
yo akkhesu dhana parājayo,
Sabbassāpi sahāpi attanā
ayam eva mahattaro kali,
Yo sugatesu manaṃ padosaye.
660. Sataṃ sahassānaṃ Nirabbudānaṃ
Chattiṃsa ca pañca ca Ababudāni,
Yam ariyagarahi Nirayaṃ upeti
Vācaṃ manañ ca paṇidhāya pāpakaṃ.
661. Abhūtavādi Nirayaṃ upeti
Yo vā pi katvā "na karomī" ti cāha,
Ubho pi te pecca samā bhavanti
Nihinakammā manujā parattha.
662. Yo appaduṭṭhassa narassa dussati
Suddhassa posassa an-aṅgaṇassa,
Tam eva bālaṃ pacceti pāpaṃ
Sukhumo rājo paṭivātaṃ va khitto.
663. Yo lobhaguṇe anuyutto
So vacasā paribhāsati aññe,
[128] Assaddho kadariyo avadaññu
Macchari pesuniyasmiṃ anuyutto.
664. Mukhadugga vibhūta-m-anariya
Bhunahu pāpaka dukkatakāri,
Purisanta kali avajāta
Mā bahu bhāṇ'idha nerayiko'si.
665. Rajam ākirasi abhitāya
Sante garahasi kibbisakāri,
Bahuni ca du-c-caritāni caritvā
Gañachisi kho papataṃ cirarattaṃ
666. Na hi nassati kassaci kammaṃ
Iti ha taṃ labhat'eva suvāmi,
Dukkhaṃ mando para-loke
Attani passati kibbisakāri.
667. Ayosaṃkusamāhataṭṭhānaṃ
Tiṇahadhāraṃ ayasulam upeti,
[129] Atha tatta ayo guḷasannibhaṃ
Bhojanam atthi tathā patirūpaṃ.
668. Na hi vaggu vadanti vadantā
Nābhijavanti na tāṇam upenti,
Aṅgāre santhate senti
Agginisamaṃ jalitaṃ pavisanti.
669. Jālena ca onahiyānā
Tattha hananti ayomayakuṭehi,
Andhaṃ va timisam āyanti
Taṃ vitataṃ hi yathā mahikāyo.
670. Atha lohamayaṃ pana kumbhiṃ
Agginisamaṃ jalitaṃ pavisanti,
Paccanti hi tāsu cirarattaṃ
Agginisamāsu samuppilavāso.
671. Atha pubbalohitamisse
Tattha kiṃ paccati kibbisakārī,
[130] Yaṃ ñaṃ disataṃ adhiseti
Tattha kilijjati samaphusamāno.
672. Puḷavāvasathe salilasmiṃ
Tattha kiṃ paccati kibbisakāri,
Ganatuṃ na hi tiram ap'atthi
Sabbasamā hi samantakapallā.
673. Asipattavanaṃ pana tiṇhaṃ
Taṃ pavisanti samacchidagattā,
Jivhaṃ baḷisena gahetvā
Āracayā racayā vihananti.
674. Atha Vetaraṇiṃ pana duggaṃ
Tiṇhadhāra khuradhāram upenti,
Tattha mandā papatanti
Pāpakarā pāpāni karitvā.
[131] 675. Khādanti hi tattha rudante
Sāmā sabalā kākolagaṇā ca,
Soṇā sigālā paṭigijjhā
Kulalā vāyasā ca vitudanti.
676. Kicchā vatāyaṃ idha vutti
Yaṃ jano passati kibbisakāri,
Tasmā idha jīvitasese
Kiccakāro siyā naro na ca majje.
677. Te gaṇitā viduhi tilavāhā
ye Padume Niraye upanitā,
Nahutāni hi koṭiyo pañca bhavanti
Dvādasa koṭi satāni pun'aññā.
678. Yāva-dukkhā Nirayā idha vuttā
Tatthā pi tāva ciraṃ vasitabbaṃ,
Tasmā suci pesala sādhu guṇesu
Vācaṃ manaṃ satataṃ parirakkhe" ti.
Kokāliya Suttaṃ Niṭṭhitaṃ
Adapted from the 1995 edition of the digital version of the Sri Lanka Buddha Jayanti Tripitaka Series.
Hasta pronto, saludos.
con mettā